O celu projektu Spotkania z Nauką opowiadamy w różnych miejscach. We wrześniu okazją była konferencja Inspir@cje 2020, na której w referacie pt. Zazmienić - czy i jakie zmiany mogą zajść na uczelniach, aby wspierać edukację? wspominałem działania, realizowane w naszym projekcie i zapraszałem do udziału. (czytaj także tu).
Bez wątpienia żyjemy w czasach trzeciej rewolucji technologicznej i w czasach bardzo głębokich zmian społecznych, w czasach szybkiej ewolucji komunikacji i kontaktów oraz bardzo szybko powiększającej się pamięci zewnętrznej. Zdalne nauczanie, na które powszechnie przeszły szkoły i uczelnie w czasie epidemii Covid-19, uzmysłowiło nam jak bardzo zmieniły się sposoby komunikacji i przekazywania wiedzy. Środowisko edukacyjne ulega dużym zmianom a szkoły i nauczyciele potrzebują sensownego wsparcia.
Pytanie tytułowe, wspierane neologizmem "zazmienić" (bo nowe zjawiska wymagają nowych określeń), odnosi się do nowej roli uniwersytetów jako ważnego elementu systemu edukacji. Dotyczy pożądanych zmian na uniwersytetach w związku ze zdalną i hybrydową edukacją. Jest też pytaniem o współpracę ze szkołami w poszukiwaniu nowego, adekwatnego środowiska edukacyjnego. Uniwersytet jest miejscem eksperymentowania, odkrywania oraz tworzenia całkiem nowego środowiska edukacyjnego. Projekt Spotkania z Nauką nie jest pierwszym naszym działaniem w tym obszarze i z pewnością nie ostatnim. Upowszechniamy wiedzę w śród uczniów ale jednocześnie uczymy się i odkrywamy nowy kanały edukacyjne. Ze względu na drugą, jesienna falę epidemii zwiększymy liczbę zajęć zdalnych (np. webinaria) ja i poszukiwać będziemy dodatkowych form zdalnego upowszechniania wiedzy.
Przez tysiące lat ludzie uczyli się w bezpośrednim kontakcie, przez podpatrywanie i naśladowanie oraz poprzez komunikację słowną. Nauczanie zdalne narodziło się w momencie wynalezienia pisma, a w epoce przemysłowej, wraz z coraz tańszym drukiem, upowszechniło się i stworzyło szkołę jaką znamy: nauczyciele i podręczniki, profesorowie i biblioteki, powiązani z budynkiem. Jedno miejsce, kampus uniwersytecki, w którym znajdował się księgozbiór i nauczyciele-profesorowie. Centralizacja zasobów i pamięci zewnętrze, typowe dla epoki przemysłowej i fabryki.
Dzięki internetowi mamy dostęp do wiedzy i ludzi niezależnie od miejsca przebywania. W pewnym sensie poszarzamy kampus uniwersytecki. Izolacja społeczna, związana z pandemią, dobitnie pokazała nam, że edukacja może funkcjonować zupełnie inaczej. A jeszcze wcześniej upowszechnienie się centrów nauki i pikników oraz festiwali naukowych, organizowanych w murach uniwersytetów, uświadomiły nam, że uczyć się można poza klasą. I przed monitorem. Szkoła staje się coraz bardziej rozproszona a nauczanie, dzięki technologii, staje się bardzo zindywidualizowane. Edukacja może być oderwana od budynku i klasy. W tym procesie chcemy uczestniczyć, czego przykładem jest projekt Spotkania z Nauką. Przed nami Noc Biologów 2020 i duże wyzwanie jak zrobić piknik naukowy w dużym stopniu poprzez kontakt zdalny.
Wspieranie edukacji na uczelniach wyższych to nie tylko kształcenie nauczycieli ale także otwieranie laboratoriów i sal wykładowych na zupełnie nowy typ „studentów” oraz innego sposobu przekazywania wiedzy. Zdalna komunikacja poszerza te możliwości. Naszymi studentami sa uczniowie ze szkoły podstawowej oraz licealiści.
Czy na uniwersytetach dostrzegamy rewolucyjne zmiany w edukacji i czy świadomie w tym procesie uczestniczymy? Jakiej szkoły przyszłości, w tym uniwersytetu, można się spodziewać I jaką rolę odgrywać będzie nauczanie zdalne oraz hybrydowe? Procesy te wymagają dostrzeżenia, odkrycia oraz eksperymentów w celu wdrożenia. Lejtmotywem tych zmian jest fragmentacja, konektywizm i synergia.
Stanisław Czachorowski
Komentarze
Prześlij komentarz